Dziecko odmawia chodzenia do szkoły

Dziewięcioletni Olek prawie każdego ranka płacze, protestuje i robi, co się da, żeby tylko nie iść do szkoły. Rodzice skarżą się: „On stale grymasi, udaje chorego, twierdzi, że się tam nudzi. Ale przedtem lubił chodzić do szkoły. Nie wiemy, co się stało, ale ostatnio bardzo trudno jest namówić go do pójścia na lekcje”.

Jeżeli dziecko jest naprawdę przerażone koniecznością pójścia do szkoły, nie należy lekceważyć tych objawów i zarzucać dziecku, że udaje – to nie symulowanie, to problem. Sytuacja, że dziecko nie chce chodzić do szkoły, nie należy do rzadkości. Jak sobie z tym poradzić? Jakie są tego najczęstsze przyczyny?

Oto kilka wskazówek, jak poradzić sobie z dzieckiem, które nie chce chodzić do szkoły:

1. Rozpoznajcie problem

Pewnie, że raczej nie możecie zgodzić się z życzeniem dziecka i pozwolić mu zostać w domu. Jesteście pewni, że po prostu unika szkoły. A może to pochopne wnioski? Rodzice przede wszystkim powinni dociec przyczyn niechęci dziecka wobec szkoły. Może lubi spać długo i dlatego zerwane rano źle się czuje? Być może jest zbyt obciążone w szkole albo znęcają się nad nim szkolni chuligani? Może nie może dogadać się z nauczycielem albo po prostu nudzi się w szkole? W odniesieniu do stanu emocjonalnego dziecka ważne jest odróżnienie chęci wagarowania od pewnej fobii. Więc zachęćcie je, by opowiedziało o swoich uczuciach i obawach, kiedy będzie w dobrym humorze.

Często dziecko po prostu nie potrafi lub nie chce powiedzieć skąd ta raptowna niechęć do szkoły. Warto pamiętać również, że dziecko w szkole musi zmagać się z nowym otoczeniem, co wywołuje pewien stres. W każdym razie nie należy wysyłać do szkoły dziecka w stanie silnego lęku.

2. Nie zwracajcie uwagi na prośby dziecka

Na początek potrzebna będzie rozmowa. Powiedzcie mu, że nie jest już małym dzieciakiem, ale uczniem, zatem ma pewne obowiązki. A jego głównym obowiązkiem jest uczęszczać codziennie do szkoły i dobrze się uczyć. Jeżeli zaś jest rzeczywiście chore, to ma zostać w łóżku, bo trzeba będzie wezwać lekarza. Wytłumaczcie mu, że nie zawsze może robić tylko to, na co się ma ochotę. Nie wykazujcie dodatkowej uwagi i współczucia, jeżeli dziecko jednak zostanie w domu. Nie pobłażajcie mu i nie pozwólcie sobą manipulować. Rzecz nie polega na tym, by dom stał się miejscem bardziej atrakcyjnym, niż szkoła. Dziecko powinno wiedzieć, że codzienne chodzenie do szkoły i nauka to jego obowiązek. Mocno trzymajcie się tej zasady, zachowując cierpliwość oraz stanowczość.

3. Ustalcie określoną porę, kiedy dziecko ma pójść do łóżka

Czasem dziecko chce zostać w domu po prostu dlatego, że chce pospać dłużej. Rozwiązanie tego problemu jest jednoznaczne – dać mu możność wyspania się. Dzieci potrzebują trochę więcej snu niż dorośli, więc powinny iść spać nieco wcześniej. Zastanówcie się, co można zrobić, by pomóc w tym swojemu dziecku. Może warto ustalić inny harmonogram dnia? Należałoby przestrzegać takiej zasady: jeżeli dziecko powinno wstać rano o 6:30, to powinno pójść do łóżka o 21:00 lub najpóźniej o 21:30.

4. Powstrzymajcie się od długich morałów o tym, jak ważne jest chodzenie do szkoły

Unikajcie długich kazań na temat znaczenia uczęszczania do szkoły. Jest to nie tylko bezużyteczne, ale w najgorszym wypadku może nawet zaszkodzić. Akcentując uwagę wyłącznie na negatywie, możecie tylko pogorszyć problem.

5. Upewnijcie się, że nikt nie znęca się nad nim w szkole

Może dziecko czuje się zagrożone, ponieważ koledzy z klasy mu dokuczają albo nawet prześladują, a boi się przyznać rodzicom, żeby nie było jeszcze gorzej.

By to wyjaśnić, zadawajcie pytania, motywujące je do wyjawienia swoich doświadczeń. Omawiajcie szkolne sprawy tylko wtedy, gdy dziecko jest w dobrym humorze. Wspierajcie swoje dziecko. Opowiedzcie mu o swoich doświadczeniach szkolnych, zaproponujcie pomoc. Nauczcie je ignorowania szyderców i wybierania dobrych przyjaciół. Jeżeli sytuacja jest rzeczywiście poważna, należy o tym, co się dzieje, porozmawiać z nauczycielem czy dyrektorem szkoły i wspólnymi siłami powstrzymać znęcanie się i agresję wobec dziecka.

6. Sprawdźcie, czy dziecko nie martwi się w związku z problemami w nauce

Dla dziecka i to bez względu na wiek, ogromne znaczenie ma osoba nauczyciela. Może ktoś z nauczycieli jest zbyt surowy albo wymagający? Może dziecko nie rozumie jakiegoś przedmiotu, nie może znaleźć przyjaciół w szkole albo niezbyt dobrze się czuje w nowym otoczeniu? Wszystko to może powodować niepokój związany ze szkołą i w wyniku tego niechęć do chodzenia tam.

Aby pomóc dziecku przygotować się do szkoły, skorzystajcie z poniższych wskazówek:

• starajcie się być blisko dziecka i spędzajcie z nim więcej czasu. Zadbajcie o właściwy harmonogram dnia. Rutyna przywraca poczucie bezpieczeństwa;
• przypilnujcie; by dziecko w porę odrabiało zadania domowe;
• powtarzajcie razem to, czego uczyło się w szkole;
• pomóżcie mu zrozumieć trudne tematy;
• utrzymujcie kontakt z nauczycielem by wiedzieć, jak wygląda sytuacja dziecka w klasie. Być może nauczyciel szybciej zidentyfikuje przyczynę jego niechęci;
• zapewnijcie dziecku odpowiednią dawkę ruchu oraz wystarczająco długi sen;
• wspierajcie je i zapewnijcie, że istotne jest to, czego się nauczy, a nie to, jaką otrzyma ocenę.

Jeśli problem polega na tym, że dziecko nie może znaleźć przyjaciół w klasie, należy zastosować inne strategie:

1. Przejąć inicjatywę i zaprosić kolegów z klasy do domu, aby dzieci mogły zaprzyjaźnić się ze sobą.

2. Nie odprowadzać, jak zwykle, dziecka do szkoły, tylko pozwolić mu iść z przyjaciółmi.

3. W porę zabierać dziecko ze szkoły.

Zaburzenia procesu uczenia się

Lęk przed szkolą nie powinien być bagatelizowany. Czasami dzieci nie lubią chodzić do szkoły, ponieważ po prostu nie są w stanie się uczyć. Rodzice powinni od czasu do czasu rozmawiać z nauczycielem, żeby wyjaśnić, czy może dziecko ma ten problem. Niezdolność do nauki często objawia się tym, że pomimo wysiłków dziecko nie jest w stanie nauczyć się czytać lub pisać czy też nie rozumie wyjaśnień nauczyciela. Zaburzenia uczenia się mogą być werbalne lub niewerbalne.

Najczęstszym werbalnym zaburzeniem uczenia się jest dysleksja. Istotą problemu jest to, że dziecko nie potrafi rozpoznać liter i dźwięków. Dzieci cierpiące na dysleksję mają problemy z czytaniem i pisaniem.

Niewerbalne zaburzenie uczenia się charakteryzuje się tym, że dziecko ma trudności z przetwarzaniem obrazów wizualnych. Dziecko może na przykład pomylić znak plus ze znakiem dzielenia.

Zaburzenie takie jak zespół nadpobudliwości z deficytem uwagi (ADHD) też często wywołuje trudności z nauką. Dzieciom cierpiącym na ADHD bardzo trudno jest skupić się na nauce czy innym wysiłku umysłowym.

Dzieci z widoczną niepełnosprawnością szczególnie potrzebują akceptacji, ciepła oraz miłości ze strony rodziców.

Żeby zrozumieć, dlaczego dziecko nie nadąża z nauką, rodzice powinni ściśle współpracować z nauczycielami. W niektórych przypadkach przyczyną mogą być odchylenia w rozwoju narządów słuchu lub wzroku dziecka.