Jak nawiązać relacje z nauczycielem dziecka
Porady dla rodziców, jak pomóc dziecku w trudnej sytuacji czy konflikcie z nauczycielem

Wychowywanie dziecka nie zależy wyłącznie od jego rodziców. Ogromną rolę odgrywa również szkoła, w której znaczny wpływ na rozwój dziecka mają nauczyciele. Główne zadanie nauczyciela polega na tym, by stworzyć klimat, w którym uczeń nie tylko będzie czuł się dobrze, ale będzie też mobilizowany do rozwoju. W związku z tym istotną sprawą jest przyjazna postawa nauczyciela. Ważną umiejętnością, którą powinni posiadać zarówno rodzice, jak i nauczyciele jest również umiejętność aktywnego słuchania. Dobrze układające się stosunki między nauczycielem a uczniem powodują zmianę jego nastawienia wobec nauki czy klasy. Współpraca między nimi oraz dobra komunikacja są gwarancją sukcesu dziecka.
Dzieci mogą być też bardzo krytyczne. W ich oczach nauczyciele są albo zbyt skomplikowani albo zbyt przeciętni, za bardzo źli albo nazbyt dobrzy, zbyt łatwowierni lub też zbyt nieustępliwi. Jeżeli dziecko z jakiejś przyczyny nie doszło do porozumienia z nauczycielem, ogromne znaczenie w rozwiązaniu tego problemu może mieć postawa rodziców. Co mogą zrobić rodzice, aby pomóc dziecku w utrzymaniu dobrych relacji z nauczycielem? Poniżej proponujemy pewne kroki, które sprawią, że rok szkolny będzie bardziej sprzyjający zarówno dla rodziców jak i dla dziecka.
Bierzcie udział w szkolnych wydarzeniach. Wolontariat w klasie dziecka czy opieka nad dziećmi w czasie wycieczek zapewnią wam miejsce „w pierwszym rzędzie widowni”, skąd będziecie mogli osobiście obserwować, co też dzieje się naprawdę. Uczęszczajcie na zebrania rodzicielskie, wykorzystujcie każdą okazję by nawiązać dobre stosunki z nauczycielem zanim jeszcze przyjdzie mieć do czynienia ze skargami i pretensjami.
Świećcie przykładem. Zdarza się, że nauczyciel dziecka ma trudny charakter, co nie prowadzi do zbyt miłych relacji. Niezależnie od tego, że czujecie się rozczarowani i sfrustrowani komunikując się z „trudnym” nauczycielem, zachowajcie spokój i okażcie dojrzałość. Dzieciństwo to czas, kiedy w czasie współdziałania dziecko uczy się znajdować wspólny język również i z „trudnymi” ludźmi, uczy się skutecznie wysławiać swoje uczucia. Wszystko jednak zaczyna się od modelowania zachowania dziecka przez jego rodziców. Ich sposób rozwiązania zaistniałych problemów pokaże dziecku prawidłową postawę w konfliktach z autorytetami.
Nie krytykujcie nauczyciela i nie obarczajcie go winą za niepowodzenia dziecka. Bez zaufania współpraca między rodzicami a nauczycielem nie ma racji bytu.
Nie bawcie się w ratownika. Czasem przychodzi pokusa by poprawić sytuację „od ręki”, ale jeżeli stale będziesz superbohaterem, niezbyt dobrze wpłynie to na społeczny rozwój dziecka. Jeśli dziecko nie ma dobrych relacji z nauczycielem, nie spieszcie się, by poprawić sytuację. Spróbujcie zrobić krok w bok i trochę się odseparować, pozostawiając dziecku nieco przestrzeni na to, by samodzielne rozwiązało ten problem. Jeżeli nie będzie w stanie samo poprawić relacji z nauczycielem, wtedy wiecie na pewno, że sprawa rzeczywiście wymaga interwencji rodziców.
Opowiedzcie się po stronie dziecka … dla początku. Gdy dziecko po raz pierwszy komunikuje swój problem, wysłuchajcie uważnie i okażcie współczucie. Pozwólcie mu do końca przedstawić swoją wersję sprawy. To najlepszy sposób na uzyskanie od niego maksimum informacji. Potem możecie zadać kilka własnych pytań, by dokładniej zrozumieć sytuację.
Rozpoznajcie problem. Dobre relacje między uczniem a nauczycielem są podstawą uzyskania oczekiwanych wyników w nauce. Czasami zdarza się, że uczeń nie czuje się zaakceptowany przez nauczyciela. Jeżeli dziecko skarży się na nauczyciela, rodzice potrzebują czasu, by, nie wyciągając pochopnych wniosków, wyjaśnić, co właściwie ma ono na myśli i co też dzieje się faktycznie. Jeżeli dziecko mówi, że „ona mnie nie lubi”, naprawdę może to znaczyć coś bardziej konkretnego, na przykład: „denerwuje ją, że jestem taka powolna”. Istotą problemu może być coś, czego nawet nie możecie sobie wyobrazić, a dziecko może po prostu nie jest w stanie tego zrozumieć. Może dziecko uważa, że jest mądrzejsze od nauczyciela i swoją skargą rzuca mu wyzwanie, a może ma trudności w przyswojeniu jakiegoś tematu i obwiniając nauczyciela po prostu wybiera lżejszą drogą.
Wysłuchajcie nauczyciela. By ostatecznie zidentyfikować problem, rodzice powinni spotkać się z nauczycielem i poznać jego wersję. Pierwsza rozmowa z nauczycielem może być niezręczna i niezbyt komfortowa, wymagająca zrozumienia, taktu, dostosowania się do oczekiwań każdej ze stron. Ale jeżeli podejdziecie do rozmowy z pozycji, że po prostu próbujecie bezstronnie zrozumieć istotę sytuacji, to bardzo ułatwi zadanie. Rozważcie jego punkt widzenia, wysłuchajcie uważnie okazując mu szacunek i zaufanie, a później skierujcie rozmowę na to, że zadaniem dziecka jest zdobywanie wiedzy. Przy tym za wszelką cenę należy unikać osobistej krytyki.
Opracujcie strategię. Celem jej jest zapewnienie dziecku przestrzeni dla własnej analizy sytuacji i wynikających z tej racji uczuć, a także zbadanie istoty problemu, żeby potem pomóc mu znaleźć właściwe rozwiązanie albo przynajmniej pomysł na to, jak przetrwać ten konflikt. Na przykład może to polegać na tym, by pomóc dziecku wymyślić sposób na rozmowę z nauczycielem żeby opowiedzieć mu o swoim niepokoju i przedstawić swoje zdanie. Prócz tego, może to przewidywać bardziej dokładną uprzednią analizę sytuacji, która w końcu zachęci dziecko do samodzielnego spotkania i rozmowy z nauczycielem. Pozycję dziecka podczas tego spotkania należy ustawić w taki sposób, aby zarówno dziecko, jak i nauczyciel czuli, że są rozumiani.
Skierujcie uwagę dziecka w przyszłość. Może się zdarzyć, że dziecko ma wrażenie, że nauczyciel w jakiś sposób negatywnie wpływa na jego życie czy też nauczyciel, pomimo wszelkich starań, nie potrafi wywrzeć na dziecku dobrego wrażenia. Zadaniem rodziców jest pomóc dziecku wrócić do realiów życia i przekonać je, że jest odpowiedzialne za własne działania. Przypomnijcie mu, że czas nauki u nauczyciela, z którym stosunki się nie układają, jest ograniczony – bardzo prawdopodobne, że po zakończeniu roku szkolnego nie będzie musiało go więcej oglądać. Wszystko się kiedyś kończy! Ale jego przedmiotu powinno się jednak nauczyć.
Skupcie uwagę dziecka na nauce. Możliwe, że dziecko nigdy nie polubi tego nauczyciela, ale najważniejsze to przekonać się, że rozumie, że, tak jak do tej pory, samo jest odpowiedzialne za swoje czyny. Podkreślajcie, że to ważne, by w klasie było życzliwe i wyrażało siebie raczej w dobrze wykonanych zadaniach domowych. Bez względu na stosunek do nauczyciela, w relacjach z nim powinno być przyjazne i taktowne. Duże znaczenie ma też to, by stale starało się być dobrym uczniem, szanowało wszystkich nauczycieli i rówieśników.
Patrzcie na to, jak na lekcję życia. Współdziałanie dziecka z nauczycielem, relacje z którym nie są zbyt miłe, nie jest wcale tragedią. Na odwrót, jest to okazja do nauczenia się czegoś ważnego i zdobywania doświadczenia życiowego. Powinniście wyjaśnić swojemu uczniowi, że w dalszym życiu na pewno też spotka się z ludźmi o różnych życiowych postawach, różnych charakterach, temperamentach i sposobach komunikowania się, a będzie musiało nauczyć się traktowania ich wszystkich z szacunkiem. Współdziałając z nauczycielami dzisiaj dziecko nauczy się lepiej radzić sobie z emocjami i znajdować wspólny język w stosunkach międzyludzkich w przyszłości.
Zwróćcie się do wyższych instancji. Jeśli jednak konfliktu między dzieckiem a nauczycielem nie daje się rozwiązać i staje się on już przyczyną tego, że dziecko zaczyna się bać szkoły albo nienawidzić nauki, to może trzeba pójść dalej, niż po prostu porozmawiać z nauczycielem. Zbadajcie stanowisko władz szkolnych w sprawach różnicy zdań między rodzicami a nauczycielami, czy na przykład należy może złożyć oficjalne zażalenie. Najpewniej będziecie musieli porozmawiać z dyrektorem szkoły, a w razie konieczności i z przedstawicielami wyższych instancji.
Podziękujcie nauczycielowi. Jeżeli widzicie, że nauczyciel dokłada wszelkich starań by zażegnać konflikt, jeżeli nawet problem nie zostanie usunięty, bez wątpienia należy wyrazić mu swoją wdzięczność. Przy okazji podziękujcie mu za to, że poświęcił czas i starania na rozwiązanie konfliktu oraz za zrozumienie i takt.
Przebywanie dziecka w szkole i nauka, jak też wychowanie w ogóle, to trudny i wielostronny proces. Ale, stosując empatię, zrozumienie i współpracę będziecie mogli uprościć życie wszystkim weń zaangażowanym.