Eksperymentujemy razem z dzieckiem: magia w szklance herbaty
Przekształcanie picie herbaty w zachwycający eksperyment, który pozwoli opowiedzieć dziecku o interesujących zjawiskach

Czego potrzebujesz:
- szklanka herbaty;
- dwa talerzyki.
Instrukcja:
Weź szklankę i przygotuj w niej liściasta herbatę (ale nie herbatę w torebce).
Popatrzmy co się dzieje. Przy mieszaniu łyżeczką w szklance kształt powierzchni wody przypomina paraboloidę obracania i na dnie szklanki odbywają się różna zjawiska. Listki herbaty, które wymokły, maja szczelność większą od wody, dlatego one opuszczają się na dno.
To znaczy, że siła odśrodkowa przy obracaniu działa na nie bardziej niż na wodę.
Wydawało by się, że ona powinna odprowadzać je dalej od środka obracania, ale mimo to listki zbierają się właśnie w centrum.
Nieco zmieniając eksperyment, można też zmienić jego rezultat. Postaw szklankę z herbata na swobodnie obracającej się powierzchni, na przykład na dwa talerzyki.
Co się dzieje?
Jeśli wypełnioną szklankę będziemy obracać ze stałą szybkością kątową, to listki herbaty zbiorą się pod ściankami szklanki. Dlaczego tak się dzieje? Co zmieni się wskutek obracania szklanki?
Płyn (w naszym przypadku to będzie woda) ze względu na swoja ciągliwość przylepia się do powierzchni ciał twardych (w naszym eksperymencie – do ścianek i do dna szklanki). Kiedy szklanka trwa w spoczynku, cząsteczki strukturalne płynu, które dotykają się do powierzchni szklanki, też trwają w spoczynku, a cząsteczki sąsiadujące z nimi, ze względu na ciągliwość wody są hamowane – szybkość w pobliżu ścianek płynnie wzrasta od zera do szybkości potoku podstawowego.
Dlatego pod ściankami szklanki powierzchnia płynu traci swój kształt paraboliczny. Strefa, w której ścianki szklanki mogą doprowadzić do zatrzymania wody i jej powierzchnia odchyla się od kształtu paraboloidy, jest względnie niewielka.
Kiedy cząsteczka strukturalna płynu zbliża się do dna szklanki, jej szybkość się zmniejsza ze względu na efekt przylepiania, a różnica ciśnień pozostaje stałą. Siła odśrodkowa nie może jej skompensować, i dlatego cząsteczka strukturalna płynu porusza się od strefy większego ciśnienia do strefy mniejszego. Ten nurt właśnie pochłania listki herbaty, zbierając je w środku.