Jak pomóc dziecku poradzić sobie z niepowodzeniami?

Wszyscy rodzice chcą, aby ich dzieci były szczęśliwe i osiągały sukcesy, ale jednocześnie rozumiemy, że nie można być szczęśliwym permanentnie. Człowiek tylko wtedy rozwija się i rośnie, gdy pokonuje trudności, przeszkody i niepowodzenia. To właśnie trudne sytuacje uczą nas rozwiązywania problemów życiowych.

Jeśli wychowujecie nastolatka, to powinniście wiedzieć, że wiek nastoletni jest najważniejszy w życiu dziecka. W tym właśnie okresie należy okazać największą wrażliwość i delikatność w stosunku do dziecka.

Dzieci bardzo mocno zmieniają się w wieku młodzieńczym. Właśnie w tym wieku doświadczają wielu przeżyć, niepokojów, frustracji. W tym okresie nastolatki mają bardzo wyostrzone postrzeganie otaczającego świata, dlatego w każdej sytuacji, kiedy coś w życiu nie układa się zgodnie z planem, może wydawać się im, że jest to prawdziwa katastrofa.

W okresie dojrzewania dzieci mogą doświadczać różnych niepowodzeń – w nauce, w sporcie, w relacjach, czy z jakiejś innej przyczyny. Zadaniem rodziców jest dodać dziecku nadziei i otuchy, pomóc mu poradzić sobie z przejściowymi niepowodzeniami. Rozważmy kilka wskazówek, które w tym pomogą:

• pierwszym krokiem do tego, by pomóc dziecku poradzić sobie z niepowodzeniem, jest nakłonienie go do wyrażenia swoich uczuć. Niech mówi, a ty słuchaj uważnie i daj mu do zrozumienia, że nie jest osamotnione, że kochasz go i wspierasz;
• zawsze znajdź czas na wysłuchanie nastolatka. Jeżeli w jego życiu zdarzyła się jakaś porażka (na przykład otrzymał złą ocenę z klasówki), udziel mu czasu, wysłuchaj i wesprzyj, podpowiedz, jak rozwiązać ten problem. Twoja uwaga i współczucie dadzą mu do zrozumienia, że dla ciebie ważny i drogi jest on sam i stan jego uczuć, a nie ocena z klasówki. To z kolei zwiększy samoocenę dziecka, co pomoże mu w przyszłości skutecznie radzić sobie w trudnych sytuacjach.

Nawet jeżeli nastolatek zamyka się i nie życzy sobie rozmawiać o swoich uczuciach, po prostu bądź blisko i okaż mu współczucie i gotowość wsparcia;

• nigdy nie stwarzaj w dziecku wrażenia, że życiowe niepowodzenie to katastrofa i że to jest nieodwracalne. Jeśli dziecko zacznie tak myśleć, ta myśl wywoła panikę i niewiarę w swoje siły. Dziecko zacznie posuwać się do kłamstwa. Prawda natomiast jest taka, że porażka to nie zawsze jest zła rzecz, bo może przynieść cenne doświadczenia życiowe. Ważne jest nie to, co nam się przydarzyło, lecz to, czego możemy nauczyć się przy tej sytuacji i jakie wnioski wyciągniemy.
• Nastolatkowi należy dać do zrozumienia, że niepowodzenia są częścią życia każdego człowieka, nawet więcej, są niezbędne dla jego rozwoju. Podaj dziecku przykłady z własnego życia, kiedy spotkało cię niepowodzenie i jak to pomogło ci wzrosnąć. Wspierając i udzielając rad dziecku pomożesz mu nie tylko przetrwać to właśnie niepowodzenie, ale i nauczysz radzić sobie z nimi w przyszłości.
• Okazując współczucie, nie zapomnij o poczuciu humoru. Spróbuj rozładować atmosferę, aby dziecko łatwiej poradziło sobie ze smutkiem i rozczarowaniem, by zaakceptowało swoje niepowodzenia jako część procesu rozwoju. Humor może być bardzo przydatny w tej sytuacji, bo pomaga spojrzeć z szerszej perspektywy, wycisza, zmniejsza intensywność emocji.
• W żadnym wypadku nie należy prawić morałów i robić dziecku wyrzutów, to pogorszy sytuację. Ostre słowa w tak trudnej chwili mogą jeszcze bardziej zgnębić nastolatka i możliwe, że w przyszłości nie zechce już podzielić się swoimi przeżyciami. Lepiej udziel właściwej rady, która pozwoli mu uniknąć podobnych niepowodzeń w przyszłości.
• Oderwij uwagę dziecka od jego przeżyć, pozwalając mu zająć się czymś, co lubi. Pomóż mu odpocząć i odprężyć się, żeby łatwiej poradziło sobie z porażką.