Pozytywne rodzicielstwo to klucz do zdrowia

Każdy chce być pozytywnym ojcem czy pozytywną matką. Ale co to tak naprawdę znaczy? W świetle wyników badań w nowej dziedzinie nauki – psychologii pozytywnej, pojęcie „pozytywne wychowanie” staje się coraz częściej stosowanym zjawiskiem w praktyce rodzicielskiej. Prościej mówiąc, pozytywne zachowanie wychowawcze to takie, które wspiera rozwój dziecka poprzez jego największe zdolności. Zamiast tego, by skupiać się na słabostkach i „deficytowych” stronach dziecka, pozytywne wychowanie proponuje zaakcentowanie i zwrócenie kochającej uwagi na kształtowanie mocnych stron i wytrzymałości dziecka.

Pozytywne wychowanie – jak to działa

Z wielu sposobów wykorzystywanych w dziedzinie pozytywnego wychowywania dzieci można sobie wybrać dwa najważniejsze: być pozytywnym przykładem do naśladowania i pomagać dziecku uwierzyć w siebie. Rozpatrzmy te dwa sposoby bardziej szczegółowo.

5 sposobów, aby być pozytywnym przykładem

Sposób, w jaki rodzice żyją własnym życiem i robią różne „dobre sprawy”, wywiera głęboki i mocny wpływ na dzieci, nawet wtedy, gdy zdaje się, że nikt tego nie widzi. Przecież dzieci uczą się tego, jak należy rozwiązywać problemy i jak krytycznie oceniać otaczający świat, w pierwszej kolejności obserwując bardzo uważnie swoich rodziców. Widząc, jak rodzice negocjują, razem szukają rozwiązań oraz zachowują się wobec siebie z szacunkiem, dziecko w naturalny sposób przyswaja te umiejętności.

Oto kilka kluczowych sposobów, z pomocą których zachowanie rodziców może stać się przykładnym wzorem dla dziecka:

1. Panujcie nad swoim gniewem. Gniew jest jedną z największych blokad psychologicznych, które zakłócają ważne relacje międzyludzkie. Jeśli rodzice działają impulsywnie, stale krzyczą na siebie nawzajem czy się mszczą, dziecko najpewniej będzie naśladowało ich przykład. Takie zachowanie dorosłych może skłonić je raczej do bullyingu w szkole – znęcania się nad innymi dziećmi, a już na pewno nie przyczyni się do rozwoju w nim nawyków samoregulacji – zdolności przerwania czy powstrzymania się od działania, a nie reagowania impulsywnie.

2. Przestańcie obwiniać innych i pomóżcie dzieciom robić to samo. Kiedy w gorączce kłótni lub w sytuacji konfliktu będziesz chciał oskarżyć innych o powstały problem, zatrzymaj się! Pomyśl o swojej własnej roli w całej sprawie, okaż współczucie innym i skup się na rozwiązywaniu problemu, a nie na czyjejś winie.

3. Usuńcie politykę z procesu wychowania. Bardzo często rozmowy na tematy polityczne zamieniają się w spory i zupełnie nieproduktywne rzeczy. Jeżeli dorośli robią obraźliwe uwagi na temat innych ludzi ze względów politycznych, rasowych, orientacji seksualnej czy religii, dzieci uważają, że będzie to zupełnie normalne, jeżeli zaczną robić to samo.

4. Uznawajcie swoje błędy. Realia życia we współczesnym świecie nieustannie wymagają od dzieci ciągłej konkurencji i doskonałości. Gdy dorośli uznają swoje błędy i uczą się na nich otwierając się tym sposobem na kontakt zwrotny i przy tym biorą pełnię odpowiedzialności za swoje uczynki i decyzje, pewne jest, że dzieci nauczą się robić tak samo.

5. Starannie pracujcie by osiągnąć zamierzony cel. Gdy dorośli wyznaczają sobie cele i wytrwale dążą do ich osiągnięcia, nie zważając na wynikające przeszkody, tym samym kształtują w swoich dzieciach bezcenne nawyki. Uwzględniajcie wiek dziecka, ale nie bójcie się pokazać synowi czy córce, jak pracujecie nad pokonywaniem trudności w swoim życiu. Bądźcie pozytywni i niezawodni.

5 sposobów, aby pomóc dziecku uwierzyć w siebie

Każde dziecko ma, że tak powiem, wewnętrzny kompas, który z pomocą pozytywnego wychowania pozwoli mu uwierzyć w siebie i osiągnąć sukcesy w szkole i w życiu. Nawet niewielkie codzienne przyjazne współdziałanie rodziców i ich dzieci kryje w sobie ogromny potencjał tego, by tak się stało.

Rodzice pomagają dziecku wierzyć w siebie, gdy:

1. Pomagają mu skupić się na rozwiązaniach powstałych problemów, a nie próbują ratować ich przed tymi problemami. Rozwiązywanie problemów za dzieci prowadzi do ich zależności i braku pewności siebie. Więc uważnie słuchajcie dzieci, zachęcajcie i wspierajcie je, gdy proponują własne rozwiązania.

2. Chwalą je za jego wysiłki, a nie za intelekt. Zwracajcie uwagę na jego, nawet niewielkie, ale jednak uczynki, wykazujące męstwo, uczciwość czy troskę o innych. Wyjaśnijcie mu potem, jak bardzo cenicie sobie te cechy.

3. Pomagają mu uczyć się na błędach. Nie ma potrzeby chronienia dziecka przed drobnymi błędami. Paradoksalnie, ale badania wykazują, że jeżeli dzieci popełniają błędy, poziom ich wykształcenia się podnosi. Oznajmijcie dziecku, że wcale nie oczekujecie, żeby było idealne i doskonałe, przecież powinno wiedzieć, że wasza miłość jest bezwarunkowa i jego błędy nie mają na nią wpływu. Raczej pomóżcie mu je rozpoznawać i rozumieć jako możliwość skutecznego nauczenia się czegoś, a nie jako porażkę.

4. Gdy dziecko przekłada winę na innych, marudzi czy jęczy, przekształcają to w możliwość, by dowiedzieć się, co tak naprawdę je martwi. Ukażcie dziecku te wewnętrzne przekonania, które będą sprzyjały rozwijaniu w nim inicjatywy i aktywności społecznej.

5. Wspierają jego podnoszenie się po niepowodzeniach – bo w nie wierzą! Nauczcie dziecko, że porażka wcale nie jest katastrofą, że jest pożyteczna, ponieważ uczy, zapewnia doświadczenie i prowadzi do kolejnych prób. Służcie pożytecznym kierownictwem, szczególnie w czasie, gdy dziecko rozważa swoje problemy, zastanawia się nad swoim wyborem, podejmuje decyzje zmieniające jego strategię i planuje kolejne kroki – bądźcie blisko i delikatnie podsuwajcie właściwy kierunek. W ten sposób przyczyniacie się do kształtowania wytrzymałości dziecka.

Pozytywne rodzicielstwo to potężne narzędzie wychowania zdrowych dzieci! Gdy zastosujecie te metody pozytywnego wychowania, możecie być pewni sukcesu swoich dzieci nie tylko dzisiaj, ale też i przez wiele następnych lat.

Marilyn Price – Mitchell (doktor psychologii).