Relacje przybranych rodziców z dzieckiem

Przybranym rodzicom czasami trudno jest nawiązać dobre relacje z adoptowanym dzieckiem, lecz koniecznie należy to uczynić. Adoptowane dziecko odczuwa stres z powodu nowego otoczenia. Dziecko czuje się obco i nieswojo, dlatego na początku w stosunkach jego i jego nowych rodziców trudno o szczerość. Innymi słowy, relacje przybranych rodziców i dziecka zaczynają się od poczucia dyskomfortu.
Niezbędny jest czas na adaptację. Jednym dzieciom wystarcza miesiąc, dwa, innym potrzeba pół roku, rok. Zarówno dziecku, jak i jego nowym rodzicom potrzebny jest czas na wzajemne poznanie, czyli na szczere rozmowy i nawiązywanie bliższych relacji między sobą. Adoptowanym dzieciom trudno jest na początku okazywać szczerość wobec nowych rodziców, ponieważ ich psychika już jest naznaczona brakiem poczucia bezpieczeństwa i miłości, zaniedbaniem, odrzuceniem, przykrym doświadczeniem z „poprzedniego życia”. Rodzice powinni wykazać się dużym opanowaniem i cierpliwością wobec przybranego dziecka. Rodzice stoją przed zadaniem odbudowania u dzieci poczucia bezpieczeństwa i pewności siebie. Niestety, sama miłość do dziecka jeszcze nie gwarantuje sukcesu wychowawczego. Rodzice muszą się liczyć z faktem, że przybrane dziecko ma za sobą trudną przeszłość, wypełnioną brakiem miłości, uczucia, stąd — nieprzewidywalność dziecka i jego niezrozumiałe reakcje. Wzajemne zrozumienie zostaje utrudnione poprzez nieufność malucha, agresywność, złość, lekceważenie zasad wychowawczych rodziców. Przybrani rodzice stoją przed zadaniem zbudowania więzi emocjonalnej, która rodzi się stopniowo i powoli.

Należy uwzględnić, że dzieci po pojawieniu się w nowej rodzinie doświadczają spektrum skomplikowanych emocji. Dzieci na ogół potrzebują dużo czasu, aby przyzwyczaić się do nowego otoczenia, do nowego domu, do tego, że są kochane.

Rodzice zaś zazwyczaj są świadomi przyszłych trudności w relacjach z przybranym dzieckiem, dlatego szybciej przyzwyczajają się do zmian. Przygotowują się do skomplikowanych relacji zanim jeszcze dziecko pojawi się w rodzinie. Czyli relacje zaczynają się jeszcze przed jego przybyciem.

Wiec co powinni zrobić rodzice, aby łatwiej nawiązać kontakt z przybranym dzieckiem? Podamy kilka porad.

1. Zadbajcie o dyscyplinę

Przed przyjęciem na wychowanie adoptowanego dziecka rodzice powinni zastanowić się, jakie zasady przyjąć w rodzinie. Dalej skonsultować ze sobą nawzajem, jakie zmiany należy wprowadzić w zwykłą kolej rzeczy w rodzinie w związku z pojawieniem się dziecka.

Z kolei dziecko delikatnie poinformować o swoich oczekiwaniach wobec niego oraz o konsekwencjach niewłaściwego zachowania. Dziecko musi wiedzieć, że istnieją pewne zasady postępowania, obowiązujące wszystkich członków rodziny. Najlepiej zapisać ogólne zasady postępowania. W ten sposób dziecko zrozumie, że obowiązują one wszystkich, zarówno je, jak i rodziców. Przybrani rodzice powinni też pamiętać o tym, że ignorowanie dyscypliny i nie ustanowienie dziecku pewnych granic prowadzi do sporych problemów w przyszłości.

2. Zwracajcie uwagę na emocje

Jeżeli dziecko zachowuje się niegrzecznie wobec przybranych rodziców, nie powinniście państwo przyjmować tego na własne konto. Dziecko może się tak zachowywać, ponieważ doświadczało w „poprzednim życiu” wyłącznie przemocy oraz agresji wobec siebie i po prostu nie umie reagować inaczej. Jeszcze nie poznało ono, co to jest „dobroć” albo „miłość”. Z drugiej strony dziecko może po prostu nie być psychologicznie przygotowane na nawiązywanie kontaktów. W tej sytuacji należy rozumieć, że negatywne emocje dziecka nie są skierowane na przybranych rodziców osobiście, lecz na wszystkie zmiany, z którymi się ono zetknęło, a nie zdążyło jeszcze zaadaptować.

Za trudnym zachowaniem dziecka stoją najczęstszej niezaspokojone potrzeby – należy łagodnie rozmawiać z dzieckiem, delikatnie tłumaczyć różne sprawy, wyjaśniać niejasne kwestie. Pogodna rozmowa ułatwia komunikację, buduje więź.

3. Szanujcie się nawzajem

Pierwsze wspólne dni (miesiące) po adopcji mogą być trudne — dziecko może przejawiać szereg różnych zachowań, które mogą raczej zaskakiwać rodziców. Z kolei dziecko nie toleruje rodziców albo pewnych sytuacji. Jest to przykre, więc musicie to państwo ukryć przed malcem, aby nie nabrał przekonania, że nie jest kochanym, powinniście zachować spokój i wyjaśnić maluchowi, że nie stanie mu się żadna krzywda. Rodzice powinni pamiętać o tym, że muszą codziennie kształtować świat wartości dziecka, okazywać mu szacunek, cierpliwość, wyrozumiałość, by dziecko uświadomiło sobie (może nie od razu), że w dobrej rodzinie wszyscy szanują się nawzajem.

W takich sytuacjach ważna jest zgodna pozycja rodziców, dlatego oboje powinni przekonać się, że zgadzają się z ustanowionymi zasadami i oboje są gotowi się ich trzymać.

4. Spędzajcie więcej czasu całą rodziną

Nie powinniście rozpaczać, jeżeli dziecko, mimo wszystkich wysiłków, pozostaje emocjonalnie zimne i wyobcowane. Po prostu dziecko nie potrafiło się jeszcze adaptować w nowej sytuacji. Aby wzmocnić relacje z dzieckiem, rodzice powinni czasami zrezygnować ze własnych planów i spędzić ten czas z dzieckiem. Okazujcie mu państwo miłość, akceptację i wsparcie. Jednak, jeżeli dziecko jeszcze nie czuje się bezpiecznie w nowej rodzinie, kilka godzin, poświęconych mu, nie rozwiąże problemu. Dlatego, zamiast osobno spontanicznie iść z nim na spacer, zawczasu zaplanujcie czas, który spędzicie razem całą rodziną. Dobrym pomysłem będzie wyprawa (niejednokrotna) całą rodziną do Teatru Małego Widza, żeby pokazać dziecku, że jesteście razem, jesteście jedną rodziną. To da maluchowi poczucie bliskości i bezpieczeństwa.
Jednak, są i inne sytuacje: na przykład przybrany ojciec może zagrać z dzieckiem „w nogę”. W takich wypadkach wszystko zależy od konkretnego układu, ale żeby pomóc dziecku zżyć się z nową rodziną, trzeba jak najwięcej czasu spędzać razem.

5. Szanujcie biologicznych rodziców dziecka

Przybrani rodzice muszą się liczyć z „obecnością” biologicznych rodziców w życiu adoptowanego przez nich dziecka. Dziecko ma prawo znać swoją przeszłość, swoją historię. Nawet w nowej rodzinie dziecko zachowuje więź emocjonalną ze swoimi biologicznymi rodzicami, w niektórych wypadkach nawet się z nimi kontaktuje. Dlatego przybrani rodzice powinni szanować nie tylko dziecko, ale i jego biologicznych rodziców, powinni powstrzymywać się od negatywnych wypowiedzi, skierowanych pod ich adresem. To jest bardzo ważne dla nawiązania przyjaznej relacji z dzieckiem. Może ono potrzebować czasu, by przyzwyczaić się do nowej rodziny.

6. Bądźcie cierpliwi

Znane są sytuację, gdy dziecko szybko się adaptuje do nowych warunków życia w nowym domu obok nowych rodziców, prawie bez żadnych konfliktów. Natomiast w innych rodzinach wraz z pojawieniem się dziecka powstaje duże napięcie. Rodzice muszą wykazać się dużym opanowaniem, cierpliwością i mimo wszystko budować relacje z dzieckiem, cementować więź duchową.

Przybrani rodzice często mają wątpliwości, czy właściwie postępują z dzieckiem. Jednak otoczenie często nie jest w stanie ocenić ich wysiłków, które wkładają w budowanie bliskich relacji z dzieckiem. Pamiętajcie, że tych wysiłków nie mogą należycie docenić ci, którzy nigdy nie byli w tej roli.