Jak rozwijać samoświadomość dziecka

Samoświadomość – świadomość samego siebie – to umiejętność rozpoznawania doświadczanych aktualnie własnych doznań, emocji, potrzeb, myśli, swoich możliwości czy ograniczeń i radzenia sobie z nimi. To ważna umiejętność, którą należy w dziecku pielęgnować od najmłodszych lat, bo to pomaga mu rozwijać jego mocne strony i przezwyciężać wady. Samoświadomość jest istotnym krokiem do przejęcia kontroli nad własnym życiem. Jeżeli chcecie wytłumaczyć dziecku, o co w tym chodzi i rozwijać to odpowiednio do jego wieku – ten artykuł będzie pomocny.

Co to jest samoświadomość

To życiowa umiejętność, która pomaga dziecku nauczyć się rozumienia własnych uczuć i myśli, co zwiększa jego możliwości. Pomaga też mu zrozumieć, jak inni postrzegają je samo i jego zachowanie. Rozwijanie samoświadomości i właściwego jej stosowania to ważne narzędzie ogólnego rozwoju dziecka.

Jak nauczyć dziecko świadomości siebie

Samoświadomość pomaga dziecku wykorzystywać inteligencję emocjonalną oraz zdolności umysłowe do właściwych celów. Pomaga również rozwijać umiejętności społeczne i nawiązywać relacje z osobami z otoczenia starszymi od niego. Rozpatrzmy kilka prostych a skutecznych sposobów na rozwijanie samoświadomości dziecka.

1. Świećcie dobrym przykładem

Aby rozwinąć świadomość siebie w dziecku, należy ją najpierw rozwinąć w sobie.

• Pokazujcie własnym przykładem, jak radzić sobie z codziennymi sprawami spokojnie i pozytywnie;
• W obliczu trudności lub nieprzyjemnych sytuacji pokażcie dziecku, jak zachować spokój i pozytywne nastawienie;     
• Jeżeli w jakiejś sytuacji ogarnia was gniew, zróbcie sobie przerwę. Pokażcie dziecku, że czasem trzeba przerzucić swoją uwagę na coś innego, by łatwiej poradzić sobie z problemem.

2. Przyjmijcie i zaakceptujcie emocje dziecka

Nie lekceważcie emocji dziecka i nigdy nie róbcie sobie z nich żartów – ani sam na sam z dzieckiem, ani, tym bardziej, w obecności innych osób.

• Jeżeli dziecko będzie mogło otwarcie okazać swoje uczucia, pomoże mu to zachować nad nimi kontrolę i lepiej wyrazić swoje myśli;
• Gdy nauczy się radzić sobie z własnymi emocjami, nauczy się też akceptować swoje zachowanie i wtedy zrozumie, jak można by zachowywać się lepiej.

3. Współodczuwajcie z dzieckiem

Gdy dziecko widzi, że rodzice rozumieją jego emocje, daje mu to poczucie bezpieczeństwa i pewności siebie.

• Współodczuwanie rodziców okazuje mu, że jego emocje są ważne i nie ma się czego wstydzić ani ukrywać;
• Czasem dziecko źle się czuje albo coś mu się nie udaje. Współczucie rodziców pokaże mu, że nie musi być zawsze idealne, a popełnianie błędów to normalna rzecz.

4. Popierajcie swobodną komunikację z dzieckiem

Kluczem do świadomości siebie i ogólnego rozwoju dziecka jest uczciwa i otwarta komunikacja.

• Zachęcajcie dziecko do otwartej komunikacji;
• Pozwólcie mu jasno wyrażać swoje myśli, nie martwiąc się, co o tym pomyślicie;
• Doceniajcie to, że dziecko opowiada wam o swoich uczuciach. Okażcie mu, że cieszy was jego szczerość;
• Nawet jeżeli nie zgadzacie się z tym, co mówi, nie kpijcie z jego opinii. Zamiast tego spróbujcie łagodnie skierować je na właściwe tory.

5. Zwracajcie uwagę na dziecko i uczcie je skutecznie rozwiązywać problemy

Zawsze uważnie słuchajcie go, gdy ma coś do powiedzenia.

• Gdy dziecko zobaczy, że się nim interesujecie, poczuje się kochane, ważne i potrzebne. To dobrze wpłynie na jego samoocenę;
• Pomóżcie mu pojąć, jak należy, a jak nie należy zachować się w tej czy innej sytuacji. Jeżeli zdarzy się, że dziecko straci panowanie nad sobą, zdenerwuje się czy zacznie płakać, zaakceptujcie te emocje jako jego naturalną reakcję. Jednak przy następnej okazji pomóżcie mu zachować opanowanie;
• Gdy dziecko wreszcie nauczy się panować nad emocjami, okażcie mu, że nowy sposób jego zachowania jest o wiele lepszy. Powiedzcie mu, że doceniacie jego odwagę i jesteście z niego dumni.

Dziecko dziedziczy po rodzicach większość sposobów zachowania i umiejętności społecznych. Stańcie się dla niego dobrym przykładem i pomóżcie mu maksymalnie rozwinąć własne możliwości.