Dzieci oszukują w szkole: dlaczego i jak temu zaradzić?

Kłamstwo i kradzieże stały się częstym zjawiskiem wśród dzieci w wieku szkolnym, szczególnie nastolatków. Oczywiście takie zachowanie jest nie do zaakceptowania i należy je zwalczać, by uniknąć poważniejszych następstw.

U niektórych dzieci takie zachowanie jest dowodem poważnych problemów psychologicznych, ale większość dzieci kłamie, ponieważ naśladują nieprawidłowe wzorce zachowania, co daje się poprawić. Chłopcy kłamią częściej niż dziewczynki, szczególnie w wieku 5-8 lat. Jeśli zdarzy ci się przyłapać dziecko na kłamstwie czy kradzieży, uwzględnij jego wiek i stopień rozwoju.

Dzieci w wieku poniżej 3 lat nigdy nie kłamią i nie kradną w jakimś celu, mogą one po prostu żonglować słowami i atrakcyjnymi faktami, które dostrzegają dookoła. Małe dzieci kłamią dlatego, że nie dostrzegają granicy pomiędzy fantazją a rzeczywistością. Zupełnie inaczej ma się sprawa z dzieckiem starszym. W wieku 6-7 lat dziecko zaczyna rozumieć, że kłamstwo i kradzież są naganne z moralnego punktu widzenia. A jednak kłamie, by oszukać. Dlaczego tak się dzieje? Dlaczego tylko niektóre dzieci zaczynają kłamać? Pedagodzy twierdzą, że powodem kłamania dzieci są dorośli, którzy dają dziecku zły przykład. Kłamanie to zdolność, której dzieci uczą się, obserwując otaczających je opiekunów. Dość częstym sposobem nauczenia dzieci oszukiwania jest niedotrzymywanie obietnic, danych przez dorosłych.

Rozważmy kilka sposobów naprawienia takiego zachowania dzieci.

Świeć dobrym przykładem

To bardzo ważne. Sami nie jesteście idealni, więc nie możecie żądać tego od swoich dzieci. W wieku 5 lat, a nawet wcześniej, dzieci zauważają już każdy szczegół zachowania swoich rodziców. Zadaj więc sobie pytanie, czy zawsze postępujesz uczciwie? Zwróć uwagę na moralne normy, które starasz się zaszczepić swojemu dziecku. Jeśli słowa rodziców odpowiadają ich uczynkom, to pouczanie dzieci po prostu nie będzie potrzebne.

Nie ignoruj sygnałów o złym zachowaniu dziecka

Gdy dziecko zacznie oszukiwać, rodzice z pewnością usłyszą skargi od nauczycieli, sąsiadów czy innych dzieci. Złych przyzwyczajeń dziecka nie da się ukrywać przez dłuższy czas. Nie patrz na to przez palce i nie udawaj, że nic się nie stało. Jak tylko o tym się dowiesz, natychmiast porozmawiaj z dzieckiem. Nie strofuj i nie stosuj przemocy – to tylko pogorszy sprawę. Okaż cierpliwość i po prostu zapytaj, dlaczego tak postępuje, co spowodowało to kłamstwo, ponieważ jakiś powód musi być. Spokojnie wysłuchaj dziecka i wytłumacz mu, może na przykładach, dlaczego takie zachowanie jest nie do zaakceptowania.

Wyjaśnij dziecku zasady współżycia

Upewnij się, że nie wywołujesz nadmiernego stresu, inaczej dziecko stanie się jeszcze bardziej impulsywne i skłonne do oszukiwania. Społeczeństwo i tak narzuca dziecku atmosferę rywalizacji, zmuszając je do wyboru: sukces albo porażka. Jednak rodzice powinni wyjaśnić dziecku, że zwycięstwo to nie jest to najważniejsze. W życiu trzeba być uczciwym i pracowitym, a wysiłki i szczerość zawsze zostaną nagrodzone.

Pohamuj swoje oczekiwania wobec dziecka

Dziecko staje się podatne na kłamstwo, gdy rodzice stawiają mu zbyt duże wymagania. Porównywanie, konkurencja oraz rywalizacja z kolegami z klasy znacznie się do tego przyczyniają. Kiedy dziecko zrozumie, że uczciwość jest ważniejsza niż wygrana za wszelką cenę, pozbędzie się złych nawyków i będzie starało się stać lepsze.

Rozwijaj dobre przyzwyczajenia

Najlepszym sposobem na pozbawienie dziecka złych nawyków jest zająć jego uwagę czym innym. Dziecko może być zbyt małe, by zrozumieć logiczne wywody i abstrakcyjne morały. W tym wypadku należy przełączyć jego uwagę na jakieś konstruktywne zajęcie: różne rodzaje twórczości, zbieranie znaczków, rośliny pokojowe itp. To sprawi, że dziecko poczuje się pewniej, znajdzie sobie nowe hobby i zdobędzie nowe umiejętności. Nowe zajęcie przyniesie dziecku poczucie satysfakcji. Może to wybawić je od zwyczaju kłamania, lecz dotyczy to tylko małego dziecka.

Jest wiele sytuacji, które skłaniają dziecko do kłamania czy kradzieży. Jeśli zauważysz, że powyższe sposoby nie pomagają, że dziecko kłamie zbyt często, a oszukiwanie jest jego sposobem na unikanie odpowiedzialności, to jest powód do niepokoju. W takim przypadku należy skonsultować się z psychologiem.