Porady dla rodziców: jak poprawnie powiedzieć dziecku „nie”
Określone zasady zachowania pomogą nauczyć dziecko dyscypliny, a uniknąć konfliktów
Wielu rodziców ma trudności z przyzwyczajeniem dzieci do dyscypliny. Zachowanie dzieci czasami nawet najspokojniejszego rodzica może wyprowadzić z równowagi. Oczywiście, wszyscy rodzice chcieliby, by ich dzieci były radosne i uśmiechnięte, i nikt nie ma ochoty je zasmucać i doprowadzać do łez. I jeżeli, przyzwyczajając dziecko do dyscypliny, wprost powiedzieć mu „nie”, może to wywołać przykre uczucia.
Dlatego, jeżeli chcecie, by wasze dziecko rosło zdyscyplinowane i jednocześnie szczęśliwe, należy nauczyć się prawidłowo ustalać mu ograniczenia. Rozpatrzmy kilka sposobów, jak skutecznie powiedzieć dziecku „nie” nie czyniąc mu przy tym krzywdy.
Wystarczy raz, ale stanowczo
Kiedy po raz pierwszy mówisz dziecku „nie”, twój ton powinien być spokojny, ale stanowczy – taki, by dziecko zrozumiało, że nie zmienisz zdania. Wyraz twarzy również oznacza dużo, powinien być poważny. Porozmawiaj z dzieckiem i wyjaśnij mu, z jakiej przyczyny nie otrzyma tego, czego sobie życzy. Jeśli po pierwszej rozmowie dziecko nie zareaguje na twój zakaz, warto spróbować ponownie.
Ale jeżeli zmienisz zdanie i pozwolisz dziecku na to, czego wcześniej zakazałeś, będzie to twój największy błąd. Dziecko zrozumie, że może zmusić cię do zmiany decyzji, i będzie tego używać w przyszłości.
Wyjaśniaj poprawnie
Czasami nie dość jest po prostu powiedzieć „nie”. Jeżeli nie wyjaśnisz powodów swojego zakazu, dziecko nie zrozumie sytuacji. Warto przytoczyć realne argumenty, które będą zrozumiałe dla dziecka.
Nie krzycz na dziecko
Według badań psychologów, u dzieci, na które rodzice krzyczą przy ustalaniu kary, zaobserwowano problemy z zachowaniem i różne zaburzenia emocjonalne. Krzyki rodziców mogą obniżyć poczucie własnej wartości dziecka i wywołać depresję. Dlatego należy komunikować się z dzieckiem w spokojny i przyjazny sposób.
Czasami dziecko żąda czegoś od rodziców dlatego, że się po prostu nudzi. Udzielając mu więcej uwagi, rozmawiając i bawiąc się z nim, można odpędzić nudę i skierować jego myśli w pozytywną stronę.
Szanuj osobę dziecka
Pełne szacunku podejście do osobowości dziecka jest ważnym elementem wzajemnych relacji, a rodzice często o tym zapominają. Dziecko też bardzo nie lubi, gdy stawia się je w niezręcznej sytuacji, szczególnie w obecności innych ludzi. Dlatego rodzice powinni uważać i starać się odnosić się do niego z szacunkiem.
„Tak” może też znaczyć „nie”
Według psychologów, jeżeli dziecko zbyt często słyszy od rodziców słowo „nie”, hamuje to rozwój nawyków mówienia i wywołuje negatywne uczucia. Można powiedzieć „tak”, a jednocześnie czegoś dziecku odmówić. Na przykład, gdy dziecko zapyta, czy może wziąć ciastko, odpowiadasz: „Tak, ale dopiero po obiedzie”. Jeśli dziecko poprosi cię o kupienie mu nowej zabawki, powiedz: „Dobrze, jeżeli chcesz tę zabawkę, kupię ci ją na urodziny”. Tym sposobem dziecko może otrzymać pożądaną rzecz innego dnia, a jednocześnie uczy się sztuki kompromisu.
Kiedy mówisz dziecku „nie”, zaproponuj alternatywę
Gdy rodzice oferują jakąś alternatywę, dziecko rozumie, że nie odmawiają jego prośbie. Na przykład, rodzice mogą powiedzieć: „Nie, nie możesz teraz wziąć cukierka. Zamiast tego zjedz jabłko”. Tak więc oferujesz dziecku inną opcję, a dziecko nie czuje się pokrzywdzone. Następnie możesz mu wyjaśnić, że jabłka są o wiele zdrowsze niż słodycze.
Nie dawaj fałszywych nadziei
W odpowiedzi na prośby dziecka rodzice często odpowiadają: „Nie teraz, kochanie”. Więc jeśli nie teraz, to kiedy? Jeśli nie dotrzymujesz obietnic, dziecko może przestać ci ufać. Jeśli coś obiecujesz, wyznacz konkretny okres, w którym dziecku otrzyma to, co obiecane. Na przykład: „Nie teraz, kochanie. Kupię ci tę zabawkę na urodziny”.
Zaproponuj dziecku coś do wyboru
Możliwość wyboru zawsze bardzo inspiruje dzieci i upewnia je, że ich zdanie się liczy. Kiedy dziecko ma wybór, nie czuje się ignorowane. Na przykład, nie pozwalając dziecku jeść cukierków, możesz spytać, co wolałoby w zamian: jabłka, pomarańcze czy banany.
Proponując dania na kolację, daj dziecku do wyboru kilka najbardziej pożytecznych wersji, a nie pozwalaj po prostu wymieniać, co mu przyjdzie do głowy. Pamiętaj, że gdy wybór nie jest ograniczony, może się zdarzyć, że dziecko wybierze złą opcję, po czym trzeba będzie powiedzieć „nie”, podważając wartość jego zdania.
Nie przecz współmałżonkowi
Często zdarza się, że gdy dziecko słyszy „nie” od jednego rodzica, natychmiast udaje się do drugiego, by otrzymać to, czego sobie życzy. Może to doprowadzić do konfliktów między rodzicami, a dziecko nauczyć manipulowania. Dlatego, gdy dziecko prosi cię o coś, warto zapytać współmałżonka, czy wcześniej nie zwracało się do niego z tą samą prośbą. Opinia rodziców w oczach dziecka zawsze powinna być zgodna.
Czasami rodzicom trudno jest odmówić czegoś dziecku, przecież wszyscy chcą, żeby ich dzieci były szczęśliwe. Dlatego bywa emocjonalnie łatwiej dogadzać zachciankom dzieci czy przejść do krzyku, odmawiając im czegoś. Jednak zastanówcie się nad następstwami swojego zachowania, które mogą wyniknąć z upływem lat. Należy poważnie traktować powyższe zalecenia. Nauczcie się komunikować z dzieckiem spokojnie, uczciwie i skutecznie.