Jak wspierać dziecko, kiedy rodzi się następne
Narodziny młodszego dziecka mogą spowodować, że starsze dziecko będzie miało negatywne wrażenia, których nie odważy się wypowiedzieć
Przyjście na świat rodzeństwa powoduje wiele zmian w życiu całej rodziny. W sytuacji szczególnej znajduje się dziecko, które do tej pory było jedynakiem. Niewątpliwie najbardziej odczuwa wszystkie zmiany, bo chociaż też oczekuje nowego rodzeństwa, jednak takiej sytuacji będzie doświadczać po raz pierwszy. Pojawienie się w rodzinie braciszka lub siostrzyczki dostarcza dziecku wiele radości, ale może też wywoływać niepokój związany z nową nieznaną sytuacją.
Z tego względu starsze dziecko zawsze ma wiele pytań na temat noworodka. Na niektóre pytania rodzice odpowiadają z łatwością, na przykład na pytania: „Dlaczego ono tyle śpi?” , „Dlaczego jest karmione piersią?” itp. Inne pytania (nie mniej ważne dla dziecka) mogą pozostać nie wypowiedziane. Pojawienie się drugiego malucha w rodzinie może też wywołać silny lęk oraz zaniepokojenie, że utraci miłość rodziców. Dlatego nie zawsze dziecko pyta na głos, lecz zawsze obawia się: „Czy kochają mnie nadal? Po co w ogóle pojawił się tu ten maluch? Dlaczego rodzice mają inne dziecko, przecież jestem ja?”.
Rozpatrzmy, jak rodzice mogą wytłumaczyć starszemu dziecku pojawienie się nowego członka rodziny i delikatnie odpowiedzieć na podobne pytania.
Dla rodziców narodziny nowego dziecka oznaczają, że rodzina będzie większa, że wszyscy w niej kochają się i wspierają nawzajem. Rodzice często mają nadzieję, że dziecko postrzega rodzinną sytuację ich oczami. Nic mylnego! Zazwyczaj dzieci patrzą na narodziny malucha przez pryzmat własnego doświadczenia emocjonalnego. Dziecko czuje się wówczas lekceważone i odepchnięte przez rodzinę, która do tej pory tylko jemu poświęcała miłość, uwagę i czas. Starsze dziecko poważnie się obawia, że malec zajmie jego miejsce w sercach rodziców.
Rozwiązaniem jest szczera rozmowa z dzieckiem. Należy wytłumaczyć starszemu dziecku, że nadal je kochacie, że nadal je doceniacie. Te rozmowy pomogą dziecku łagodniej przyjąć nową sytuację, zapewnią poczucie komfortu i pewność, że się go wciąż słucha.
Wyjaśnienia i dyskusje
Jeden ze sposobów, żeby wyjaśnić dziecku jego możliwe niepokoje, – to zawsze być otwartymi na rozmowę z nim na każdy temat. Dziecko powinno móc otwarcie wyrazić swoje zarówno pozytywne, jak i negatywne uczucia. Rodzice często błędnie uważają, że jeśli dziecko nie zadaje pewnych pytań, to one go nie interesują. Czasem bywa wręcz przeciwnie! O wiele więcej pytań niepokoi dzieci, lecz nie wypowiadają tego na głos.
Na początku rozmowy ze starszym dzieckiem o narodzinach brata czy siostry, powiedz mu, że rozumiesz jego uczucia: „Rozumiem, że potrzebujesz trochę czasu, by przyzwyczaić się do zmian w rodzinie, ale to tymczasowe zamieszanie. Kochamy cię nadal! Kochamy twojego małego braciszka też. Zrobimy wszystko, żeby było ci dobrze. Pamiętaj, że zawsze jestem gotowa wysłuchać i porozmawiać, kiedy zechcesz coś omówić”. Dziecko chętniej wyjawi swe lęki, kiedy będzie wiedziało, że rodzice – to niezawodni przyjaciele, że wysłuchają zawsze otwarcie i bez uprzedzeń. Nie należy jednak wymuszać takich rozmów na siłę – po prostu dajcie mu wyczuć, ze jesteście otwarci, i dziecko zwróci się do was w swoim czasie.
Rodziny, w których są dzieci z różnych małżeństw
Wszystkie powyższe wskazówki są odpowiednie także dla rodzin, w których wychowują się dzieci z różnych małżeństw. Jednak w tym wypadku, aby przygotować dziecko na pojawienie się młodszego brata czy siostry, należy uwzględnić jeszcze kilka dodatkowych warunków.
W większości dzieci, których biologiczni rodzice nie mieszkają razem, mogą komunikować się z obojgiem z nich, dodatkowo korzystając z ich troski i uwagi. Jednak pojawienie się nowego dziecka w rodzinie daje dzieciom do zrozumienia, ze życie trwa nadal. I to właśnie rodzice powinni uwzględnić, kiedy pomagają dziecku w zaakceptowaniu powiększenia rodziny.
Zmiana – to możliwość rozwoju
Każda rodzina jest wyjątkowa. Dla małego dziecka bardzo ważne jest to, czego się dowiaduje i co czuje w rodzinnym gronie. Dlatego, jeżeli w rodzinie są dzieci adoptowane lub od różnych małżeństw, czy jakieś inne osobliwości, porozmawiaj o tym z dzieckiem. W dobrych rodzinach wszyscy wspierają się nawzajem w trudnych chwilach. Pojawienie się zaś nowego dziecka może stać się dla starszego cenną lekcją życia. Noworodek w domu jak najbardziej przekonuje dzieci, że prawdziwe wartości w rodzinie pozostają niezmienne – triumf życia, dobra i miłości.