Oceń publikację

Jak rozwijać kompetencję emocjonalną dziecka?

Sześć sposobów samoregulacji emocjonalnej, które zapewnią dziecku sukcesy w przyszłości

Jak rozwijać kompetencję emocjonalną dziecka?

Wiadomo, że dzieci mają pewne trudności z wyrażaniem swoich emocji. Gdy dziecko coś odczuwa, a nie wie, jak to wyrazić, najpewniej po prostu po aktorsku zagra swoje uczucia. Nauczenie dziecka emocjonalnej poprawności jest jedną z najważniejszych rzeczy, którą mogą zrobić rodzice, ażeby zapewnić mu dobre samopoczucie i sukcesy w przyszłości. Jak więc wspomagać rozwój emocjonalny dziecka?

Kompetencja emocjonalna pomaga wzmocnić samoregulację, co prowadzi do polepszenia zdrowia psychicznego i fizycznego. To trudna umiejętność, ale bardzo użyteczna. Badania wskazują, że dzieci z kompetencją emocjonalną są szczęśliwsze, rzadziej cierpią na depresję i lepiej uczą się w szkole. Badania również wskazują, że jak najwcześniejsze rozwijanie w dziecku umiejętności emocjonalnych ma ogromny wpływ na jego zdrowie i dobre samopoczucie.

Rozwój kompetencji emocjonalnej jest jedną z najważniejszych rzeczy, które rodzice mogą zrobić, aby zagwarantować dziecku sukcesy w przyszłości. Rozwinięte umiejętności emocjonalne pozwalają dziecku wzmocnić samoregulację, co z kolei prowadzi do poprawy zdrowia psychicznego i fizycznego. Badania wykazują również, że emocjonalnie kompetentne dziecko lepiej radzi sobie w szkole.

To jasne, że kompetencja emocjonalna jest ważna, ale co to właściwie jest? Kompetencja emocjonalna obejmuje cztery osobne składniki: identyfikację (manifestację) uczuć, rozpoznawanie emocji (tego, co się czuje w danej chwili), znajomość sposobów kierowania emocjami i współodczuwanie z innymi (empatię).

Oto kilka sposobów, za pomocą których możecie rozwijać kompetencję emocjonalną dziecka.

Ilustrujcie związek umysłu i ciała. Pokażcie dziecku, jak emocje mogą wiązać się z doznaniami fizycznymi. Na przykład przejawom gniewu i oburzenia towarzyszy wyraźne zaczerwienienie twarzy. Nadmierny niepokój z kolei powoduje nieprzyjemne uczucie w brzuchu. Takie podejście będzie maksymalnie zwiększać zdolność dziecka do rozpoznawania pełnego spektrum możliwych emocji. Ponadto może stać się interesującym sposobem wydobywania jego własnych ukrytych emocji na powierzchnię, co również będzie sprzyjało wzrostowi jego świadomości.

Nauczcie dziecko nawyków samokontroli. Wytłumaczcie mu, że nie ma złych emocji jako takich. Ważne jest to, jak kierujemy tymi emocjami, szczególnie takimi jak gniew. Nauczcie dziecko prostego nawyku by brać głęboki oddech, a później już spokojnie określać swój nastrój. Pomaga to zdystansować się od niespokojnych emocji i włączyć wszystkie pięć zmysłów, wyciszając intensywną reakcję. Dzieci, które posiadają umiejętność samoregulacji emocjonalnej, zdolne są lepiej opierać się niedopuszczalnemu zachowaniu innych (atakom i krzykom).

Wyrażajcie swoje własne emocje. Niech słowne wyrażanie emocji stanie się częścią życia codziennego, przy użyciu języka zrozumiałego dla dziecka i odpowiedniego do jego wieku. Na przykład możesz powiedzieć: „Martwię się, że nasz samochód utknął w korku. Mam zamiar zrobić kilka głębokich oddechów, żeby się zrelaksować. To pomoże moim rozszalałym emocjom”. Dzieci, które dorastają w środowisku, w którym przyjęte jest postrzeganie i zrozumienie dla uczuć, stają się bardziej rozeznane w emocjach i bardziej skłonne do wyrażania ich w odpowiedni sposób.

Praktykujcie wymianę doświadczeń. To bardzo korzystne dla małych dzieci, żeby widziały w praktyce przejawy dojrzałości i kompetencję emocjonalną osób dorosłych. Rodzice są dla dziecka przykładem, co ma robić w sytuacjach budzących smutek bądź złość. Wspólnie z dzieckiem zastanówcie się, co można w przykrej sytuacji zrobić, co mogłoby mu pomóc lepiej się poczuć. Dziel się aktywnie swoimi uczuciami z dzieckiem. Nie bój się przyznać do łez, gdy pyta, co się stało, powiedz wprost: „Jestem smutna, jest mu przykro, zamiast: nic się nie stało”. Jeśli nie pokażemy dziecku, że można kierować swoimi emocjami mówiąc o ich odczuwaniu, to dziecku samemu trudno będzie to pojąć.

Nauczcie dziecko uważnie zbierać myśli. Uważność to jak medytacja, podobnie jak kotwica utrwala umysł na bieżącej chwili. Pokażcie dziecku jak rozluźniać ciało, aby następnie rozluźniło umysł i uspokoiło emocje. Niech dziecko po prostu usiądzie wygodnie i spróbuje zmienić wszystkie swoje myśli z danej chwili, potem ukierunkujcie jego uwagę na te części ciała, które już się rozluźniły. Badania wskazują, że dzieci wykazują lepsze funkcje wykonawcze i kontrolę zachowania po starannym zebraniu myśli, co pomaga im w nauce.

Wykorzystujcie opowieści lub fotografie, żeby zobrazować emocje. Dzieci są skłonne identyfikować się z różnymi postaciami z ulubionych filmów, bajek czy opowieści. Więc warto czytać dzieciom książki oraz oglądać filmy, w których bohaterowie doświadczają różnych uczuć i emocji, a następnie omawiać z dzieckiem, co ono czuje, gdy samo przeżywa podobne emocje. Poproś dziecko, aby samodzielnie określiło, jakie emocje i uczucia przeżywa każdy bohater. Dla bardziej realnych przykładów wykorzystaj też fotografie ludzi, którzy doznają różnego rodzaju emocji, i poproś dziecko, żeby określiło, co czuje każdy z nich. Czytając książkę czy oglądając fotografie zadawaj pytania dotyczące bohaterów, na przykład: „Jaką ona ma minę?”, „Czy on jest wesoły, czy smutny?”, „Dlaczego ona jest zmartwiona?”

Gdy dzieci we wczesnych latach zapoznają się już ze sposobami rozumienia, akceptowania i kierowania swoimi emocjami, jest to nieoceniona przewaga w ich ogólnym rozwoju. Kompetencja emocjonalna to jeden z największych darów, jaki rodzice mogą dać swojemu dziecku. Od tego, czy maluch będzie umieć radzić sobie z całą gamą emocji, zależeć będzie jego poczucie własnej wartości oraz zdolność nawiązywania relacji z innymi ludźmi.

Sunny Im-Wang, doktor psychologii, psycholog dziecięcy, autorka książki „Szczęśliwa, smutna i to, co pomiędzy. Wszystko o moich uczuciach”.

Gość
Oceń publikację