Oceń publikację

Jak opowiedzieć dziecku o uczuciach

Wskazówki, jak nauczyć dziecko rozpoznawać i wyrażać szeroki zakres uczuć

Jak opowiedzieć dziecku o uczuciach

Jak twierdzą naukowcy, w języku Eskimosów i innych ludów północnych jest co najmniej 50 słów na określenie różnych odcieni śniegu. Dzieci eskimoskie stale słyszą te słowa w rozmowie dorosłych, więc stopniowo zaczynają dostrzegać związek pomiędzy słowami, a zjawiskami otaczającego świata. Podobnie, kiedy rodzice rozmawiają o uczuciach, małe dzieci uczą się rozpoznawać je w sobie i w innych. Zrozumienie oraz akceptacja swoich emocji to pierwszy krok, aby nauczyć się nimi zarządzać.

Człowiek może doświadczyć wielu uczuć. Różnorodność wszystkich uczuć określana jest przez psychologów jako „koło emocji”. Zgodnie z tym schematem wszystkie ludzkie uczucia sprowadzają się do czterech podstawowych grup.

  • Szczęście, które wiąże się z miłością, radością i spokojem. To jest nasz naturalny stan, kiedy jesteśmy bardzo w coś zaangażowani.
  • Strach, nasza reakcja na różne zagrożenia. Z nim związane są uczucia przerażenia i niepokoju (lęk przed ukrytym zagrożeniem), bezsilności oraz bezradności. U zwierząt uczucie lęku może zmienić się w gniew – to rodzaj reakcji ochronnej.
  • Smutek jest reakcją na stratę oraz rozczarowanie. Ze smutkiem wiążą się uczucia żalu, depresji i samotności. Wielu ludzi wyraża gniew, broniąc się w ten sposób przed smutkiem.
  • Gniew jest reakcją na zewnętrzne lub wewnętrzne zagrożenie. Gniew wiąże się z irytacją, frustracją i wściekłością. Kiedy człowiek nie zdaje sobie sprawy z poczucia gniewu, wtedy gniew może skierować się do wewnątrz, przekształcając się w depresję lub nieczułość.

Jak nauczyć dziecko rozumienia swoich uczuć? Po prostu obserwuj jego uczucia i uczucia innych ludzi i wyjaśniaj je dziecku bez osądzania. W ten sposób dziecko nauczy się rozpoznawać swoje emocje oraz uczucia otoczenia.

W ciągu dnia należy szukać okazji, aby porozmawiać z dzieckiem o uczuciach, by rozpoznawać jego emocje:

  • „Widzę, że jesteś zdenerwowany”.
  • „Nie możesz usiedzieć w miejscu, pewnie jesteś podekscytowany”.
  • „Rozumiem: czujesz się bezpiecznie, gdy wiesz, co będzie się działo. Ja też”.
  • „Nie lubisz szpinaku, więc nie chcesz go jeść — rozumiem”.

Kiedy rozmawiasz z dzieckiem o uczuciach, powstrzymaj się od moralizowania, zamiast tego zadaj dziecku pytania. Niech dziecko przez refleksję nauczy się rozumieć swoje emocje.

Przykładowo możesz zadać dziecku następujące pytania:

  • „Jeśli jesteś zły na przyjaciela, to co możesz uczynić?”
  • „Jeśli jesteś zły na mnie, to co możesz zrobić?”
  • „Jeśli jesteś zły, ponieważ zabawka się zepsuła, to co możesz zrobić?”
  • „Kiedy twoim zdaniem podejmujesz bardziej właściwe decyzje – kiedy jesteś spokojny czy kiedy jesteś wściekły?”
  • „Co pomaga ci się uspokoić, gdy jesteś zdenerwowany?”

Kiedy razem z dzieckiem zobaczycie, że inne dziecko płacze, zapytaj swoje dziecko:

  • „Widzisz, ten chłopczyk płace. Jak myślisz, co mu dolega?”
  • „Twoim zdaniem, czego ten chłopczyk chce?”
  • „Czy myślisz, że możemy mu jakoś pomóc?”

Pytania te uczą dziecko współczucia, kształtują życzliwość oraz dobroć. Kiedy rodzice głośno w obecności dziecka zastanowią się nad tym, co odczuwa młodszy brat lub czego on chce, rozwija to w dziecku współczucie dla brata. W wyniku relacje między braćmi będą bardziej przyjazne. Kiedy rodzice czytają małemu dziecku książki i rozmawiają z nim o tym, co czują inne dzieci, dziecko staje się bardziej przyjazne i mniej agresywne wobec rówieśników.

Kiedy rodzice rozumieją, że uczucia to ważna część pełnego życia, i rozmawiają o nich pozytywnie, wtedy dzieci uczą się rozpoznawać je i wyrażać. Będzie to pierwszy krok dziecka na drodze do tego, by nauczyć się zarządzać swoimi uczuciami.

Gość
Oceń publikację