Oceń publikację

Jak dobrać właściwe książki dla dzieci?

Właściwe książki przyczyniają się do maksymalnego rozwoju dzieci

Jak dobrać właściwe książki dla dzieci?

Rodzice w całym świecie wiedzą, że czytanie dziecku książek od najmłodszych lat przyczynia się do jego rozwoju, jest jego istotnym elementem. Czytanie to aktywność, która przynosi efekty nieco później, w czasie przygotowania dziecka do szkoły, i jest bardzo ważnym etapem w życiu dziecka.
Według danych statystycznych, w 83% rodzin, gdzie jest dziecko w wieku od 3 do 5 lat, rodzice systematycznie czytają mu na noc lub w ciągu dnia. Należy jednak wyjaśnić sobie, co jest ważniejsze – sam fakt czytania dziecku czy jakość treści książeczek. Powstaje kolejne pytanie – jakie książki należy czytać niemowlętom, jakie zaś dzieciom w wieku przedszkolnym.

Aby odpowiedzieć na to pytanie i zrozumieć, jak wybrać książeczkę do czytania odpowiednią dla swego malucha, należy sięgnąć do doświadczenia dziecięcych psychologów. Badacze utrzymują, że regularne czytanie dziecku jest bardzo korzystne dla jego rozwoju. Czytanie dzieciom (prawie od chwili samego przyjścia dziecka w świat) sprawia, że lepiej rozwija się mózg, oraz dodatnio wpływa na rozwój zmysłów dziecka, układ nerwowy. Czytanie książeczek przyczynia się do rozwoju mowy dziecka, sfery poznawczej, wzbogaca słownictwo i rozwija abstrakcyjne myślenie. Czytanie wpływa wszechstronnie, ponieważ każda chwila czytania i każdy tekst inaczej działa na dziecko. To dosłownie twórczy proces – kreuje wyobraźnię dziecka. Dziecko, któremu czytano książki, jest wcześniej gotowe do rozpoczęcia nauki samodzielnego czytania.
Wspólne czytanie także znacznie poprawia związek między rodzicami a dziećmi. Sprzyja temu komunikacja emocjonalna, przytulanie i to, że dziecko codziennie więcej czasu spędza z rodzicami. Krótko mówiąc, im więcej rodzice czytają dziecku, tym więcej korzyści przyniesie mu to w przyszłości. Jest to więc decydujący argument, przemawiający za czytaniem dzieciom od najmłodszych lat. Czy ważna jest w tej sprawie treść książek? Czy prawidłowy dobór książeczek może sprzyjać jeszcze lepszemu rozwojowi dziecka?

Książka i postrzeganie świata przez dziecko

Czy powinniście rzetelnie zwracać uwagę, jak dziecko postrzega zawartość czytanych mu bajek? Jak najbardziej. Psycholodzy przeprowadzili badania, w których w ciągu sześciu miesięcy obserwowali dzieci w wieku od sześciu miesięcy do roku. W wyniku stwierdzono, że dzieci, którym pokazywano książki z obrazkami i jednocześnie komentowano wszystkie przedmioty tam przedstawione, stopniowo zapamiętały wszystkie nazwy obrazków. U tych dzieci aktywnie rozwijają się pewne obszary mózgu, dzieci uczą się podsumowywać zdobyte doświadczenia. W przypadku dzieci, którym rodzice czytali książki bez obrazków lub z ilustracjami abstrakcyjnymi, tak się nie dzieje. Niewątpliwie, taka wczesna edukacja niemowląt za pomocą obrazków z książki wpłynie dodatnio na przyszłość, gdy dziecko osiągnie wiek przedszkolny.
Dalsze badania przeprowadzono w warunkach laboratoryjnych. Dzieciom pokazywano zdjęcia, obrazki, przedstawiające postacie historyczne, których wcześniej dzieci nie widziały. Aby zmierzyć reakcję mózgu dziecka na obrazek w książce, zastosowano elektroencefalograf. Dzieci podłączono do czujników, które pokazywały, czy dziecko rozpoznało pokazany obrazek i czy je rozróżnia. Obserwowano także ruch źrenic dziecka, aby wyjaśnić, na której konkretnie części obrazka skupia uwagę. W ten sposób uzyskano dane początkowe. Następnie zaproponowano rodzicom czytanie dzieciom w domu książki z tymi samymi obrazkami.

Jednej grupie dzieci rodzice czytali książkę, w której było 6 nieznanych im wcześniej postaci. Każdy bohater bajki miał własne imię. Innej grupie dzieci rodzice czytali tę samą książkę, lecz w ich książce bohaterowie baśni nie posiadali żadnych imion. Dzieciom zaś z trzeciej grupy czytano te same książki, co przed eksperymentem.
Trzy miesiące później przeprowadzono ponownie testy laboratoryjne. Okazało się, że wyłącznie u dzieci z pierwszej grupy podwyższył się poziom uwagi. Ponadto te dzieci doskonale rozpoznawały bohaterów bajek na obrazkach. U dzieci, którym czytano bajki bez oznaczonych bohaterów, nie odnotowano wzrostu uwagi.

Wyniki badań świadczą o tym, że małym dzieciom należy czytać na głos książkę albo wiersz, wymieniać imiona bohaterów, nazywając je wyraźnie i jasno kilka razy. Książki mają towarzyszyć dziecku od samego początku bycia, mają być dla dzieci tak samo naturalne, jak zabawa, z ich pomocą dziecko łatwiej poznaje świat wokół siebie. Wtedy czytanie staje się skutecznym narzędziem rozwoju dziecka w pierwszym roku życia.

Maksymalny efekt sprawiają właściwe książki

Jakie wnioski mogą wyciągnąć rodzice z wyników przeprowadzonego badania, by przyczynić się do najlepszego rozwoju dziecka? Po pierwsze, nie wszystkie książki dla dzieci są jednakowe. Książki dla rocznych dzieci różnią się od książek dla dwulatków, a już tym bardziej czterolatków, które niedługo zaczną czytać samodzielnie. Innymi słowami, w celu maksymalizacji efektu, dzieciom należy czytać książki, dopasowane do wieku dziecka.

Dla dzieci poniżej jednego roku życia najbardziej odpowiednie są książki, w których każda postać ma własne imię, książeczki mają być opatrzone ładnymi obrazkami. Odpowiednio dobrane książki, które mają dobry, literacko wartościowy tekst, ładne kolorowe obrazki, dostosowane są do możliwości percepcyjnych maluchów. Jak wykazano wyżej, sprzyja to rozwojowi dziecięcego mózgu. Co do treści książek, należy wybierać je z uwzględnieniem gustów dziecka. Mogą to być wiersze, bajki, opowieści o zwierzętach, ptakach. Jeżeli w jakimś opowiadaniu bohaterowie nie mają imion, rodzice mogą je sami wymyślić.

Poza tym, czytanie książek zwiększa czas, w którym rodzice obcują z dzieckiem. Dziecko czuje się ważne i docenione. Dobrze jest w czasie czytania pieścić malucha, kołysać go w rytm czytania wiersza. Czas, spędzony z książką, powinien kojarzyć się dzieciom z przyjemnością, szczęśliwą chwilą.
Wiadomo, że komunikowanie się rodziców z niemowlakiem jest nadzwyczaj ważne dla jego rozwoju. Dlatego czytajcie dzieciom codziennie, nadawajcie imiona wszystkim postaciom z książek. Rozmawiajcie z niemowlakami jak najwięcej – tym pomożecie im przystosować się do otaczającego świata.

Gość
Oceń publikację